Ik herinner mij een lied dat we vroeger in de Gemeente regelmatig zongen, het begon met de woorden: ‘Ik wens te zijn als Jezus’. En deze gedachte vormt de basis voor dit artikel. De Gemeente is er in deze wereld voor God, maar dan zoals Jezus in deze wereld er voor God was, en wel in zijn dienstbetoon aan de mensen (Mat.20:28; Luk.22:27). Navolging is in deze wereld zijn wat Jezus was, en doen wat Jezus deed: ‘Wie in Mij gelooft, de werken die Ik doe zal hij ook doen’ (Joh.14:12). Zoals de Vader Jezus in deze wereld had gezonden, zo zond Jezus de gelovigen in de wereld (Joh.17:18; 20:12). Het gebruik van de naam ‘christen’ schept veel verwarring omdat men vaak niet weet wat men daaronder moet verstaan. De uitdrukking ‘christen’ wordt in het Nieuwe Testament slechts drie keer gebruikt en dan niet altijd in een positieve zin! (Hand.11:26; 26:28; 1Petr.4:16). Een christen is een volgeling van Christus en wordt geacht zich te gedragen zoals Hij. Mahatma Ghandi, de Indiase filosoof en vredesactivist, schijnt eens gezegd te hebben: ‘Als de wereld de Christus van de christenen ontmoeten zullen ze worden gered. Jammer genoeg hebben ze de christenen van de Christus ontmoet en ze hebben Hem afgewezen.’ Iets om over na te denken en onszelf af te vragen ben ik voor mijn naaste een ‘opstap’ naar de Heer Jezus, of een ‘struikelblok’? Daar willen we over nadenken in dit artikel: Wat wil het zeggen een volger van Christus te zijn?
Navolging is: Bij de Heer Jezus zijn
‘En Hij stelde er twaalf aan, die Hij ook apostelen noemde, opdat zij bij Hem zouden zijn en opdat Hij hen zou uitzenden om te prediken’ (Mark.3:14)
Zoals de Here God de Israëlieten op arendsvleugels tot Hemzelf gebracht had (Ex.19:3-4) wilde de Heer Jezus dat de twaalf apostelen ‘bij Hem’ zouden zijn. Dat wilde Hij opdat ze Hem zouden leren kennen en hen te onderwijzen om hen daarna uit te kunnen zenden. Zo zien we de twaalf apostelen zitten aan de voeten van de Heer Jezus, om eenzelfde wijze als de apostel Paulus was opgevoed aan de voeten van Gamaliël door wie hij op de meest nauwgezette wijze onderwezen is geweest (Hand.22:3). Het zitten aan de voeten van iemand is een teken van onderwerping, vrijwillig of niet. In ons geval vrijwillig, want de twaalven hadden de oproep van de Heer Jezus gehoord en gehoorzaamd. Ze waren gekomen en ‘metgezellen van Christus geworden’ (Heb.3:14). Ze hadden hun lot of bestemming aan Hem verbonden: ‘Meester, ik zal U volgen, waar U ook heen gaat’ (Mat.8:19v.). Ze hadden nog geen idee waar die bereidwilligheid hen zou brengen, geen enkel vermoeden dat de Heer Jezus gekruisigd zou worden in Jeruzalem, dat was nog voor hen verborgen. Zoals Paulus door Gamaliël onderwezen was geworden, werden de twaalf apostel nu onderwezen door de Heer Jezus. Ze waren als het ware het nieuwe Israël, en vertegenwoordigden de twaalf stammen van Israël. Ze zouden in de toekomst ook zitten op twaalf tronen om de twaalf stammen van Israël te oordelen (Mat.19:28). Waarom dat voorrecht? Omdat ze de Heer Jezus waren gevolgd in de wedergeboorte. Welke conclusie mogen we hieruit trekken? Wel dat ‘bij de Heer Jezus zijn’ zegen betekend. Ten eerste opdat we Hem dan beter leren kennen (2Petr.3:18); ten tweede dat hij ons bekwaam maakt om hem te dienen (2Kor.3:5) en ten derde dat Hij ons daarvoor zal belonen met eeuwig leven (Mat.19:29).
Navolging is: De Heer Jezus toegewijd zijn
‘Indien iemand Mij dient, laat hij Mij volgen; en waar Ik ben, daar zal ook mijn dienaar zijn’ (Joh.12:26)
Een dienaar van Christus te zijn, is meer dan in Hem te geloven als je Redder. Het vraagt de totale mens, met alles wat hij is en heeft. De eerste discipelen verlieten alles en volgden Hem (Luk.5:11), wat niet wil zeggen dat men onmiddellijk alles moet weggeven, maar de bereidheid daartoe moet aanwezig te zijn. Toewijding is het tonen van betrokkenheid van binnenuit, een intense, trouwe inzet voor de Heer. Je wijdt je aan iets of iemand toe, wil ook zeggen dat het in de plaats komt van iets of iemand anders. Iemand anders kan bijvoorbeeld je eigen familie zijn, zo zegt de Heer Jezus: ‘Wie vader of moeder liefheeft boven Mij, is Mij niet waard; en wie zoon of dochter liefheeft boven Mij, is Mij niet waard; en wie zijn kruis niet opneemt en Mij navolgt, is Mij niet waard’ (Mat.10:37-38; Luk.8:19v; 9:59v.). De een ‘haten’ en de ander liefhebben betekent die ander méér liefhebben dan die ene’. ‘Iemand heeft twee vrouwen van wie hij de een meer liefheeft dan de ander’ (NBV – Deut.21:15). Met andere woorden: de Heer Jezus wil de eerste en de enige plaats in je leven innemen. Daar hoort ook zelfverloochening bij. ‘Als iemand achter Mij wil komen, laat hij zichzelf verloochenen, dagelijks zijn kruis opnemen en Mij volgen’ (Luk.9:23; Mat.16:24). Het: ‘Niet meer mijn ik, maar Christus leeft in Mij’ (Gal.2:20), mag een dagelijkse realiteit zijn in het leven van een gelovige. Maar ook je bezittingen ontsnappen er niet aan! Zo zegt de Heer Jezus tegen de rijke man: ‘Eén ding ontbreekt u: ga heen verkoop alles wat u hebt en geef het aan de armen, en u zult een schat hebben in de hemel, en kom, volg Mij’ (Mark.10:21; Luk.12:33). Samengevat: ‘Zoekt echter eerst het koninkrijk van God en zijn gerechtigheid, en al deze dingen zullen u erbij gegeven worden’ (Mat.6:33).
Navolging is: Doen wat Jezus deed
‘Wie zegt dat hij in Hem blijft, behoort ook zelf zó te wandelen als Hij gewandeld heeft’ (1Joh.2:6)
Navolging van Christus wil zeggen navolging van zijn daden, niet zijn Persoon imiteren; Jezus is uniek! We hoeven de kruisiging niet na te doen, zoals dat in de Filipijnen met Pasen gedaan wordt. Waarin we Hem wel mogen ‘imiteren’ is bijvoorbeeld het ‘wassen’ van de voeten van de anderen, zoals de Heer Jezus gedaan heeft. Dat ‘wassen’ hoeven we niet letterlijk te nemen, maar wel de geestelijke betekenis, namelijk elkaar vergeven. ‘Ik heb u een voorbeeld gegeven, opdat u doet zoals Ik gedaan heb’ (Joh.13:14). Daaruit blijkt dat er een diepere, geestelijke betekenis achter deze daad schuilt, namelijk de ander zo dienen dat deze de gemeenschap met Christus en andere gelovigen weer kan ervaren. Dat blijkt ook uit de woorden van Paulus wanneer hij zegt: ‘Elkaar verdragend, elkaar vergevend’ (Kol.3:13) of ‘Elkaar vergevend zoals ook Christus u vergeven heeft’ (Ef.4:32).
Andere daden die Christus heeft gedaan zijn bijvoorbeeld ons aanvaarden zoals we zijn, ook daarin mogen we zijn voorbeeld volgen. ‘Daarom neemt elkaar aan, zoals ook Christus u heeft aangenomen tot heerlijkheid van God’ (Rom.15:7). Hoe ver ‘navolging’ kan gaan leert ons 1Johannes 3:16 ‘Hieraan hebben wij de liefde gekend, dat Hij zijn leven voor ons heeft afgelegd; ook wij behoren het leven voor de broeders af te leggen’ (1Joh.3:16). Samengevat kunnen we zeggen dat we de Heer ook mogen navolgen in de ‘wedloop’ die ook Christus gelopen heeft (Heb.12:1vv.). ‘Dit is Mijn gebod: dat u elkaar liefhebt, zoals Ik u liefgehad heb’ (Joh.15:12). Een tijd geleden was het dragen van een armbandje met de Engelse afkorting ‘WWJD’ in de mode. ‘WWJD’ betekende ‘What would Jesus do?’ (Wat zou Jezus gedaan hebben?). Wat mij betreft hoeven we niet zo’n armband te dragen maar de vraag ‘Wat zou Jezus gedaan hebben?’ mogen we onszelf in bepaalde gevallen wel af vragen!
Navolging is: Wandelen in Jezus’ gezindheid
‘Het is de discipel genoeg dat hij wordt als zijn meester, en de slaaf als zijn heer’ (Mat.10:24-25)
Van de vier sub-onderwerpen die wij behandelen in dit artikel is dit wel de moeilijkste: ‘Want laat die gezindheid in u zijn die ook in Christus Jezus was’ (Fil.2:5). Wie is tot zulke dingen in staat, vraagt u zich misschien af? En toch is het dat wat God van ons verlangt. Hij wil dat ‘Christus gestalte in ons krijgt’ (Gal.4:20). ‘In ons’, d.w.z. ons innerlijk, het hart, want het hart is de oorsprong van ons handelen (Mat.15:19). Aan dat verlangen om die gezindheid te bezitten gaat een beslissing van de wil vooraf: ‘Ik wens te zijn als Jezus!’. Paulus zegt: ‘Het behaagde God zijn Zoon in mij te openbaren’ (Gal.1:16), dat betekende dat hij moest sterven aan zichzelf‘ (Joh.12:24-25). Paulus heeft alles schade geacht opdat hij Christus mocht winnen, om Hem te kennen en de kracht van zijn opstanding’ (Kol.3:7-11). Vandaar dat de apostel Petrus de gelovigen aanmaande om ‘op te groeien in de genade en de kennis van onze Heer en Heiland Jezus Christus’ (2Petr.3:18). De Heer Jezus sprak over Zichzelf dat Hij ‘zachtmoedig en nederig van hart’ was en dat we dat van Hem moesten leren (Mat.11:29). We moeten leren, ‘om aan het beeld van zijn Zoon gelijkvormig te zijn’ (Rom.8:29) en dat kunnen we doen door in liefde te wandelen zoals de Heer Jezus dat heeft gedaan. ‘Wees dan navolgers van God, als geliefde kinderen, en wandel in de liefde, zoals ook Christus ons liefgehad heeft en Zichzelf voor ons heeft overgegeven als een offergave en slachtoffer, tot een aangename geur voor God‘ (Ef.5:1-2). Liefde is een kenmerk van Christus en zijn volgelingen, christenen dienen diezelfde kenmerken te laten zien in hun leven. ‘Een nieuw gebod geef Ik u, namelijk dat u elkaar liefhebt; zoals Ik u liefgehad heb, moet u ook elkaar liefhebben. Hierdoor zullen allen inzien dat u Mijn discipelen bent: als u liefde onder elkaar hebt’ (Joh.13:34-35).
Tenslotte
Veel mensen die tot geloof gekomen zijn en gedoopt houden het daarbij voor gezien, in die zin dat er aan hun start geen vervolg komt. Men gaat trouw naar de gemeente en dat is het dan wel. Dat kan zijn door gebrek aan onderwijs of een verlangen om ‘te willen zijn als Jezus!’ Misschien zien ze de onmogelijkheid ervan in en beseffen niet welke kracht ze door de inwonende Heilige Geest, die in hen woont, hebben om die gemeenschap, toewijding, activiteiten en roeping te realiseren in hun leven. Toch hoort dat een onderdeel van ons christenzijn te zijn! ‘Want hiertoe bent u geroepen, omdat ook Christus voor u geleden en u een voorbeeld nagelaten heeft, opdat u zijn voetstappen navolgt’ (1Petr.2:21).
