In het Grieks betekend de naam ‘exodus’ uittocht. (Zie: Heb.11:22). Exodus beschrijft Israëls onderdrukking en de wonderlijke bevrijding uit Egypte. Een van de kernwoorden van het boek is ‘verlossing’, omdat verlossing vrijheid inhoudt. In het boek vinden we veel illustraties van de verlossing in Christus. Het woord ‘exodus’ wordt op twee plaatsen in het Nieuwe Testament vermeld. In Lukas 9:31 heeft de uitgang te maken met de dood van Christus, en in 2 Petrus 1:14 heeft het te maken met de dood van Petrus. Met andere woorden: er zijn drie ‘exodus-ervaringen’ in de Bijbel: (1) Israëls’ bevrijding uit Egypte, (2) Christus’ bevrijding van de zondaar door het kruis, en (3) en de bevrijding van de gelovige van de gebondenheid van de wereld en de dood.
De schrijver
Er is geen reden om te twijfelen aan het auteurschap van Mozes. De eenheid van het boek (zie: de indeling) geeft ook de indruk dat er maar één auteur was, en het getuigenis van de ooggetuigen geven aan dat de auteur overal aanwezig was. Christus getuigd van het auteurschap van Mozes (Joh.7:19; 5:46-47).
Het doel
Genesis is het boek waar alles begon; Exodus is het boek van de verlossing. Het boek vermeld naast de verlossing van het volk uit Egypte, de geschiedenis van het ontstaan en de religieuze handelingen. Deze dingen geven ook de verlossing weer die Christus aan het kruis heeft verworven. Er zijn veel typen en symbolen van Christus en de gelovige in Exodus, speciaal in de dienst en ceremonies behorende bij de dienst aan de tabernakel. Exodus vermeld ook het ontvangen van de Wet. Het is moeilijk allerlei nieuwtestamentische onderwerpen te begrijpen zonder het boek Exodus te raadplegen.
De typen
Er zijn meerdere typen te vermelden in het boek Exodus: (1) Egypte is het beeld van de wereld, in opstand tegen Gods volk, en die tracht dat volk te onderdrukken. (2) Farao is een type van de duivel, de god van deze wereld, die aanbidding wenst, God tart, en erop uit is zijn volk in slavernij te brengen. (3) Israël is een type van de Gemeente – bevrijd van de banden van deze wereld, op een pelgrimsreis, en beschermd door God. (4) Mozes is een type van Christus, Gods profeet. (5) De doortocht door de Rode Zee is een beeld van de opstanding, die de gelovige scheidt en bevrijdt van deze boze wereld. (6) Het manna is een beeld van Christus het Brood van het Leven. (7) De rots die geslagen werd is een type van de geslagen Christus, door wiens dood de Heilige Geest gekomen is. (8) Amalek is een beeld van het vlees, dat zich verzet tegen de gelovige op zijn reis. Het belangrijkste type (9) in Exodus is het Pascha, die de dood van Christus uitbeeldt, de toepassing van het bloed voor onze veiligheid, en het toepassen van Zijn leven voor de kracht tijdens onze wandel.
Mozes en Christus
We kunnen veel vergelijkingen en een grote tegenstelling tussen Mozes en Christus maken, omdat Mozes een beeld van Christus is. Mozes was een profeet (Hand.3:22); een priester (Ps.99:6, Heb.7:24); een dienaar (Ps.105:26; Mat.12:18); een herder (Ex.3:1; Joh.10:11-14); een middelaar (Ex.33:8-9; 1Tim.2:5); en een bevrijder (Hand.7:35; 1Thes.1:10). Hij was zachtmoedig van aard (Num.12:3; Mat.11:29), gehoorzaam, en machtig in woord en daad (Hand.7:22; Mark.6:2). In zijn leven was hij een zoon in Egypte en in gevaar om gedood te worden (Mat.2:14vv.), maar werd door God voorzienigheid beschermd. Hij gaf er de voorkeur aan- om met het volk te lijden dan te heersen in Egypte (Heb.11:24-26; Fil.2:1-11). Mozes werd de eerste keer door zijn broers verworpen, maar de tweede keer aanvaard; en tijdens zijn verwerping verwierf hij zich een bruid uit de heidenen (een beeld van Christus en de Gemeente). Mozes veroordeelde Egypte, en Christus veroordeelde de wereld. Mozes bevrijdde Gods volk door het bloed van het lam, zoals Christus dat deed op het kruis (Luk.9:31). Mozes leidde het volk, voedde het volk en droeg hun lasten. De tegenstelling is natuurlijk, dat Mozes het volk niet in het beloofde land binnenbracht; Jozua deed dat. De Wet is gegeven door Mozes, maar genade en waarheid kwamen door Jezus Christus (Joh.1:17).
