Leviticus betekent ‘met betrekking tot de Levieten’. De Levieten waren nakomelingen van Aäron, die niet waren bestemd voor het priesterschap maar verantwoordelijk waren om de priesters te assisteren in de dienst aan de tabernakel (Num.3:1-13). Dit boek bevat de goddelijke instructies voor de priesters in verband met de verschillende offers, de feesten en de wetten betreffende de afzondering (Wat is rein en wat is onrein).
Onderwerp
Genesis beschrijft de zondige mens en zijn veroordeling, terwijl Exodus het boek van de verlossing is. Leviticus handelt met betrekking tot afzondering en gemeenschap. Exodus beschrijft hoe het volk uit Egypte was geleid en in de Sinaï was gekomen, maar in Leviticus spreekt God van de tabernakel (Lev.1:1) en legt uit hoe een zondige mens in gemeenschap met God kan wandelen. Het woord ‘heilig’ en ‘heiligheid’ komen we meer dan tachtig keer tegen in dit boek. Het eerste gedeelte van het boek behandelt de offers, omdat we niet tot God kunnen naderen dan alleen door bloed. Het woord ‘bloed’ vinden we achtentachtig keer in het boek Leviticus.
Het tweede gedeelte van Leviticus gaat over de wet op reinheid, en geeft aan hoe het volk in heiligheid dient te leven om God te behagen. God had het volk bevrijd van de slavernij; nu wenste Hij het volk te zien wandelen tot zijn eer in reinheid en heiligheid. Wanneer we gered zijn door het bloed van het Lam en bevrijd zijn van de slavernij van de wereld, dan behoren we te wandelen in gemeenschap met God (1Joh.1:5-10). We hebben het bloed van Chrishtus nodig, het volmaakte Offer, om ons te reinigen van de zonden, en we dienen ons te onderwerpen aan Gods Woord en in reinheid en heiligheid te wandelen in deze tegenwoordige boze wereld. Dit alles wordt weergegeven in typen en beelden in Leviticus.
Offers
Leviticus is een boek van offers en bloed; onderwerpen die in deze wereld niet op prijs worden gesteld. Vandaag de dag willen de mensen een ‘bloedloze godsdienst’, maar verlossing zonder offer, is niet mogelijk. Leviticus 16 is het eigenlijke sleutelhoofdstuk van het boek, en hoofdstuk 17 maakt duidelijk dat het gestorte bloed de oplossing is voor het probleem van de zonde (17:11). Het woord ’verzoening’ betekent ‘bedekking’; het woord wordt ongeveer veertig keer gevonden in het boek. Het bloed van de oudtestamentische offers kon echter nooit geen zonden wegnemen (Heb.10:1-18). Dat was alleen mogelijk door het volmaakte offer van Christus dat eens en voor altijd gebracht is op het kruis van Golgotha. Het bloed van de oudtestamentische offers kon alleen zonden bedekken en aangeven, het zag vooruit op het offer van de verzoening door Christus. Op zichzelf konden de offers geen zonden wegnemen of de zondaar verlossen. Er moest geloof in Gods Woord zijn, want het is het geloof dat de ziel redt. David wist dat offers alleen geen zonde kon wegnemen (Ps.51:16-17); en ook de profeten denken er zo over (Jes.1:11-24). Hoe dan ook, die zondaar die kwam met een berouwvol hart, stelde zijn vertrouwen op Gods Woord, daarmee was het offer aangenaam voor God (zie Kaïn en Abel – Gen.4:1-5).
Leviticus geeft ons veel beelden van Christus en zijn werk van verzoening op het kruis. De vijf offers geven verschillende aspecten weer van zijn Persoon en werk, en de Grote Verzoendag geeft ons een prachtig beeld van zijn dood op het kruis. Maar probeer niet elk detail in elke type te verklaren. Sommige instructies betreffende de offers, bijvoorbeeld, hadden gewoon een praktisch doel en hoeven geen geestelijke betekenis te hebben.
Praktische lessen
We brengen de offers van Leviticus vandaag niet meer in praktijk, maar het boek geeft ons wel belangrijke lessen waar we goed aan doen om daaraan aandacht te besteden.
De ernst van de zonde
Er moet bloed vloeien om zonde te verzoenen. Zonde is niet zomaar iets en onbelangrijk; het is hatelijk is Gods ogen. Zonden zijn duur – elk offer was een kostbaar iets voor de jood die offerde.
De heiligheid van God
God maakt in dit boek een scheiding tussen rein en onrein. Het waarschuwt het volk ook: ‘Weest heilig want Ik ben heilig’ (11:44).
De barmhartigheid van God
God bereidt een weg voor vergeving en herstel! Natuurlijk, deze ‘weg’ is Christus, de ‘nieuwe en levende weg’ (Heb.10:19vv.). Het oudtestamentisch offer wijst naar de komende Verlosser. De frase ‘het zal hem vergeven worden’ wordt tenminste tien keer gebruikt in Leviticus.
