Dagelijks Brood

Nummer 28 – Efeze 5:14

Gaat u maar rustig slapen!

‘Dagelijks Brood’ bestaat uit een reeks korte artikelen uit het Oude en Nieuwe Testament die het karakter

hebben van een geestelijke boodschap voor het dagelijks geloofsleven, ter bemoediging, vertroosting of lering.

“Ontwaakt, u die slaapt, en sta op uit de doden, en Christus zal over u lichten.” (Efeze 5:14)

Nog altijd leeft bij sommigen het misverstand dat de Nederlandse premier Hendrikus Colijn zich in 1940, aan de vooravond van de Duitse inval, via de radio tot de burger wendde en zei: “Gaat u maar rustig slapen”. De uitspraak zou symbool komen te staan voor de falende neutraliteitspolitiek. Er is echter een probleem met die uitspraak. Hij werd helemaal niet aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog gedaan. En Colijn was in 1940 geen premier…

Hendrikus Colijn was minister-president tijdens de crisis van de jaren 1930. Op 11 maart 1936, dus ruim vier jaar voordat Nederland door de Duitsers werd bezet, hield hij een toespraak voor de radio. Aanleiding hiervoor was de oplopende militaire en politieke spanning in Europa, onder meer door de Duitse bezetting van het Rijnland en de opzegging van het pact van Locarno. Naar aanleiding van deze ontwikkelingen had de Nederlandse regering besloten dat de dienstplichtigen van twee regimenten langer in dienst moesten blijven dan eerder gepland. Dit had tot enige bezorgdheid onder de bevolking geleid. Via een radiotoespraak wilde Colijn de mensen in het land op het hart drukken dat er geen reden was voor paniek. De regering was waakzaam.

Colijn sloot zijn rede af met de volgende woorden: “Daarom maan ik nog eens aan om zich niet te laten verontrusten. Het is beter dat men later getuigen moet dat de regering wel heel erg voorzichtig is geweest, dan dat haar, met hoe geringe kans ook, later verweten zou kunnen worden, dat zij gedut had in een tijd, dat waakzaamheid plicht was. Ik verzoek den luisteraars dan ook om wanneer zij straks hunne legersteden opzoeken, even rustig te gaan slapen als ze dat ook andere nachten doen. Er is voorshands nog geen enkele reden om werkelijk ongerust te zijn. En daarmee, geachte luisteraars, laat ik u over aan de verpozing die de radio u pleegt te bieden.”

Later is deze uitspraak uit de context getrokken, alsof Colijn vlak voor de Duitse inval in mei 1940 het Nederlandse volk in slaap zou hebben gesust. Op het moment van de Duitse inval was Colijn zoals gezegd echter helemaal geen premier meer.

Tachtig jaar later

We bevinden ons, na zo’n tachtig jaar vrede, weer in een soortgelijke situatie en weer klinkt de oproep om waakzaam te zijn. Met dat groot verschil met de jaren 30 dat het hele wereldtoneel na de Tweede Wereldoorlog fundamenteel veranderd is in die zin dat het nu overeenkomt met het profetisch uitzicht wat de Bijbel ons biedt! U kunt zich daarvan uitgebreid laten informeren o.a. op de artikelen geplaats in de rubriek eschatologie en andere, op mijn website. Maar ik wil enkele toch even kort vermelden en dat zijn, dat (1) Israël alweer ruim zeventig jaar in het land van hun voorvaderen is; (2) dat het wereldtoneel dat de Bijbel ons schetst zijn eindtijdvorm heeft bereikt, een (3) wat voor dit artikel belangrijk is, het Christelijk geloof is op een dieptepunt beland, vooral in West-Europa. Veel kerken zijn leeg en er is een groot tekort aan kerkelijke voorgangers.

Werden er tot voor kort, uitspraken als dat “er een derde wereldoorlog op komst is” vermeden, is het vandaag de dag het gesprek van de dag. Is een derde wereldoorlog mogelijk? Ja, waarom niet! Als er een Eerste en een Tweede Wereldoorlog mogelijk geweest is, waarom zou een Derde Wereldoorlog niet mogelijk zijn?

Symptomatisch gedrag vergt een symptomatisch beleid

Je zou mogen verwachten, nu al deze dingen rondom ons heen wereldwijd gebeuren, dat de mensen een aangepaste houding zouden aannemen, maar het tegendeel is helaas waar. Ik bedoel daarmee dat de roep van Jezus’ wederkomst de mensen daartoe zou leiden dat (1) de ongelovige mensen zich zouden bekeren, en dat (2) in slaap gevallen gelovigen wakker zouden worden. Maar de oproep van God om zich te bekeren is aan dovemans oren gericht en in slaapgevallen gelovigen zijn vaak niet wakker te krijgen.

Hoe dat kan? Wel de ver doorgevoerde secularisatie in onze westerse wereld heeft ervoor gezorgd dat God uit de maatschappij is geweerd; Zijn ‘stem’ wordt niet meer gehoord en dat zou je kunnen duiden als een oordeel. Van de ‘gelovigen’ die in ‘slaap’ zijn gevallen is de oorzaak niet ver te zoeken, want “het bedrieglijke van de rijkdom en de begeerten naar de overige dingen en de genietingen van het leven” hebben ervoor gezorgd dat het Woord verstikt is zodat het geen vrucht kon voortbrengen!” (Mat.13:18-23; Luk.8:11-15; Mark.4:13-20) De gedachte dat er in onze westerse wereld nog een opwekking zou komen is dan ook een absurd denken, ver verwijderd van de realiteit.

De komst van Jezus is aanstaande

Nu de mensen “het besterven van angst en verwachting van de dingen die over het aardrijk komen” (Luk.21:26), worden de gelovigen opgeroepen hun hoofden op te heffen, want hun verlossing is nabij!” (Luk.21:28) De vijgenboom (Israël) en alle bomen (de landen rondom Israël) zijn al uitgekomen, en de zomer (de komst van de Messias) is nabij (Luk.21:29). Dus voor de gelovigen die in ‘slaap’ zijn gevallen, is het tijd om “uit de slaap te ontwaken; want de behoudenis is ons nu nader dan toen wij tot geloof kwamen. De nacht is ver gevorderd en de dag is nabij.” (Rom.13:11-12)

_____________________________________________________________________________