De Gemeente

Kinderdoop of volwassendoop

Wat is de Bijbelse doop?

Inleiding

Doopwater zorgt helaas voor veel ruzies in christelijk Nederland. Wat is de Bijbelse doop? De kinderdoop? Of toch de volwassendoop? Willem Ouweneel besprak deze vraag tijdens een boeiende lezing in Utrecht, genaamd ‘Wat is de Bijbelse doop?’. “Er is één ding waar we het allemaal over eens zijn en dat is dat je gedoopt moet zijn.”

Ouweneel benadrukt dat de doop geen onderwerp is om als christenen ruzie over te maken. “Er is één ding waar we het allemaal over eens zijn en dat is dat je gedoopt moet zijn. Vroeger werd iemand die als kind gedoopt is en koos voor de geloofsdoop onder druk gezet. Inmiddels is die druk er gelukkig een beetje af. En toch willen we weten hoe het nu in elkaar zit, want het gaat ons allemaal aan.” Om standpunten over kinder- en volwassendoop zo eerlijk mogelijk tot hun recht te laten komen vertegenwoordigt Ouweneel tijdens zijn lezing beide partijen.

Tijdens zijn toespraak wordt al snel duidelijk of hij namens de kinder- of volwassendopers spreekt. Als er een bord met een grote ‘K’ voor hem staat, spreekt hij namens christenen die de kinderdoop verdedigen. En als meneer ‘G’ aan het woord is, verdedigt hij het standpunt van mensen die voor de volwassendoop pleiten. Ouweneel kiest bewust voor de ‘G’ van geloofsdoop. “Als ze me vragen of ik als kind of als volwassen ben gedoopt, zeg ik: ‘Als kind. Als 12-jarige ben ik ondergedompeld.’ Ik was toen nog niet volwassen.” “In de Bijbel wordt de doop nooit voltrokken aan kleine kinderen. Persoonlijke bekering gaat eraan vooraf.”

Waarom volwassendoop Bijbels is

Ouweneel begint als ambassadeur van de volwassendoop. “In Marcus 1 doopte Johannes de Doper de doop van bekering, tot vergeving van zonden. Doop en bekering zijn dus nauw aan elkaar gekoppeld. De doop wordt in het Nieuwe Testament voltrokken aan mensen die een individuele keuze voor de Heere Jezus hebben gemaakt. Het is mooi wanneer mensen zeggen dat God in de eerste plaats voor hen heeft gekozen. Dat is mooi, maar uiteindelijk gaat het erom dat je het evangelie hoort en daar positief op reageert door geloofsovergave met de doop tot gevolg.

In de Bijbel wordt de doop nooit voltrokken aan kleine kinderen. Persoonlijke bekering gaat eraan vooraf. Dat zie je ook in Mattheüs 28. Je verkondigt het evangelie en als iemand een discipel van Jezus wil worden, wordt die persoon gedoopt. Je ziet het ook in Marcus 16:16. ‘Wie geloof heeft en gedoopt is, zal behouden worden.’ Die twee dingen horen bij elkaar. Als de Joden in Handelingen 2 aan Petrus vragen wat ze moeten doen antwoordt hij: ‘Bekeer u en laat ieder van u gedoopt worden in de Naam van Jezus Christus.’ Als Filippus in Samaria komt verkondigt hij het evangelie. Die boodschap wordt aangenomen en vervolgens zijn er mensen die zich laten dopen.

In Handelingen 10 verkondigt Petrus het evangelie. Als de mensen tot geloof komen zegt hij: ‘Laten we deze mensen dopen.’ Zo gaat het ook in Efeze en bij Paulus. Je ziet ook vaak dat het een opdracht is: ‘Laat je dopen.’ Als je de Heere Jezus hebt aangenomen moet je dat zichtbaar maken. Het is niet alleen een kwestie tussen jou en God. Door een openbare handeling worden volgelingen van Jezus aangespoord om dat te laten zien.

Voorstanders van de kinderdoop zullen al snel wijzen op de huisgezinnen die in het Nieuwe Testament zijn gedoopt. Maar nergens kun je het bewijs vinden dat daar kinderen bij aanwezig waren. Huisgezinnen werden gedoopt omdat ze allemaal tot geloof gekomen waren. “Geloof alleen is het niet genoeg. In je leven moet sprake zijn van een innerlijke en persoonlijke verandering die de Bijbel wedergeboorte noemt.” In het Nieuwe Testament is de doop altijd verbonden met een veranderd leven. Romeinen 6:4 meldt: ‘Wij zijn dan met Hem begraven door de doop in de dood, opdat evenals Christus uit de doden is opgewekt tot de heerlijkheid van de Vader, zo ook in een nieuw leven zouden wandelen.’ De Galatenbrief maakt duidelijk dat wanneer je Christus aandoet wanneer je gedoopt bent. Je bent dan met Hem bekleed. Vanaf de doop zeg je openlijk: ‘Ik wil met Christus wandelen.’ Dan trek je Christus als het ware aan als een mantel. Die beeldspraak gebruikt Paulus.”

Waarom kinderdoop Bijbels is

Het is tijd voor meneer ‘K’. Ouweneel verdedigt nu dus het standpunt van de kinderdopers. “Rooms-katholieken en oosters-orthodoxen doopten kinderen en zelfs tijdens de Reformatie ging dit door. Dat is geen bijbels argument, maar dit zegt wel wat! Hoe is men in de kerkgeschiedenis tot een ander inzicht gekomen? Dit heeft alles te maken met de opkomst van het individualisme. Het geloof is een persoonlijke zaak geworden. Dat is het ook. Geloof alleen is het niet genoeg. In je leven moet sprake zijn van een innerlijke en persoonlijke verandering die de Bijbel wedergeboorte noemt. Maar het collectieve aspect is Bijbels. Ook kinderen horen erbij. Geloofsdopers weten dat best. Zij weten niet goed raad met de vraag of kinderen wel of niet bij Gods gemeente horen. In de Bijbel horen kinderen er altijd bij.

Noach wordt gered en omdat hij gered wordt, ook zijn kinderen. We lezen niet dat Rachabs familie gelovig was, maar zij werd met haar familie gered. Dat is een doorgaand principe in de Bijbel. Een mens wordt gezien met zijn nageslacht. Als je kinderen krijgt is het niet een gok of kinderen wel of niet gelovig worden. De Schrift laat heel duidelijk zien dat je in principe kinderen krijgt voor de eeuwigheid. Ik weet dat dit niet altijd gebeurt, maar in principe ontvang je ze omdat ze de Heere toebehoren. Hij ziet niet alleen individuen, maar de grote verbanden. Een volk van God.

“In sommige kringen heb je een heleboel onderwijs nodig voordat je gedoopt mag worden, maar in Mattheüs 28 staat duidelijk: eerst doop en dan onderwijs.” Dat is de reden waarom jongetjes in het Oude Testament werden besneden. Dat is het eerste en belangrijkste kenmerk van een Joodse man. Je wordt niet besneden op grond van persoonlijk geloof. Op grond van Abrahams geloof werden zijn zoons besneden. Ze horen bij het volk van God, in de brede zin van het woord. Dat is al zo vanaf Genesis 17. Je ziet in Kolossenzen 2:11 dat er een rechtstreeks verband wordt gelegd tussen doop en besnijdenis. Alsof Paulus in een vloeiende zin wil aangeven dat zoals je vroeger door de besnijdenis tot Gods volk behoorde je er nu door de doop bij hoort. Die parallel is duidelijk aanwezig.

Het verbond heeft bovendien niet afgedaan. Bij de instelling van het avondmaal zegt Jezus: ‘Dit is het nieuwe verbond in Mijn bloed.’ Paulus noemt zichzelf in 2 Korinthe 3 met de andere apostelen dienaren van het nieuwe verbond. Dat nieuwe verbond vind je in Jeremia 31. Het is in Christus een vernieuwing van het oude verbond. Ook in het nieuwe verbond horen kinderen van gelovigen erbij. Samen vormen ze één geheel. In Handelingen 2 zegt Petrus: ‘U komt de belofte toe én uw kinderen.’ Paulus maakt in 1 Korinthe 7:14 duidelijk dat de kinderen heilig zijn in de ouders. Vandaar dat in Handelingen het hele huisgezin werd gedoopt. Het is niet te bewijzen of iedereen gelovig was.

In Mattheüs 28 krijgen we de opdracht tot evangelieverkondiging, doop en onderwijs. In sommige kringen heb je een heleboel onderwijs nodig voordat je gedoopt mag worden, maar hier staat duidelijk: eerst doop en dan onderwijs. Met onderwijs kun je dus niet vroeg genoeg beginnen.” “Als je goed leest wat er staat lees je dat het daar niet gaat over de doop als plaatsvervanger van de besnijdenis. Paulus heeft het over een geestelijke besnijdenis.”

Meneer ‘geloopsdoop’ reageert op meneer ‘kinderdoop’

“Meneer ‘K’ heeft niet kunnen aantonen dat er in het Nieuwe Testament een baby is gedoopt”, reageert Ouweneel als vertegenwoordiger van de volwassendopers. “Waarom is daar geen sprake van als dat zo ontzettend belangrijk was? Kolossenzen 2:11 wordt altijd aangevoerd als belangrijk argument voor de kinderdoop. Als je goed leest wat er staat lees je dat het daar niet gaat over de doop als plaatsvervanger van de besnijdenis. Paulus heeft het over een geestelijke besnijdenis die Christus heeft ondergaan op Golgotha, waar wij door het geloof deel aan krijgen. Die geestelijke besnijdenis en de doop zijn twee kanten van dezelfde medaille. Het gaat niet om ‘besnijdenis vs. doop’ maar dat je de geestelijke besnijdenis en de doop bij elkaar houdt.

Wat dat betreft is het jammer dat men tijdens de Reformatie bleef vasthouden aan de kinderdoop uit de Rooms-Katholieke Kerk. Ik snap wel dat de reformatoren niet alles overhoop konden halen. Dat neemt niet weg dat lutheranen en calvinisten te veel katholieke elementen overnamen. Als het individu zo belangrijk is – geloof is een persoonlijke overgave – is de doop net zo belangrijk. Als een onderstreping van die persoonlijke keuze.

Ik geloof dat gelovigen en kinderen bij elkaar horen. Ik heb er niet zoveel moeite mee dat gelovigen en kinderen bij elkaar horen, maar dat wil niet zeggen dat de tijd om ze te dopen al aangebroken is. Dan zal je moeten wachten tot het moment tot ze zelf tot dat persoonlijke inzicht zijn gekomen. Het moment waarop iemand zegt: ‘Ja, ik wil ook de Heere Jezus navolgen.’” “Je kinderen behandel je als christenen totdat het tegendeel blijkt, maar dan moet je ze wel eerst gedoopt hebben.”

Meneer ‘kinderdoop’ reageert op meneer ‘geloofsdoop’

Ouweneel gaat weer op ‘de stoel van de kinderdoop’ zitten. “Het Nieuwe Testament richt zich tot verantwoordelijke mensen. Natuurlijk moet je mensen eerst het evangelie verkondigen voordat ze de boodschap aannemen en zich laten dopen. Maar wat geldt voor deze ouders geldt niet per se voor de kinderen. Zij hebben de verantwoordelijkheid om het evangelie door te geven nog niet, terwijl de Schrift wel opmerkt dat de kinderen geheiligd zijn in de ouders. Hoe kun je kinderen hebben die geheiligd zijn in de ouders terwijl hen de doop is onthouden? Dan wordt hen een toegangspoort tot Gods koninkrijk onthouden…

Als je een discipel van Jezus wil worden moet je eerst gedoopt zijn, maar wanneer begin je hen te onderwijzen in discipelschap? Als ze 3 jaar oud zijn? Dan moeten ze eerst gedoopt zijn. Eerst doop en dan onderwijs (Mattheüs 28). Wanneer hoop of verwacht je dat jouw kinderen in de nieuwheid des levens gaan wandelen? Zodra je ze het evangelie kunt vertellen is de Heilige Geest een respons in de harten van deze kinderen om de Heer oprecht te dienen. Dan moet je ze al gedoopt hebben. Dit is de volgorde.

Op jonge leeftijd leerde ik Christus kennen als mijn Heer. Ik werd toen met Hem bekleed, maar ik was nog helemaal niet gedoopt. Galaten zegt dat je door de doop Christus aandoet. Geloofsdopers maken vaak de fout door te zeggen dat de doop een belijdenis van je geloof is. Maar de doop is helemaal geen belijdenis. De doop ziet altijd vooruit. Je kunt jonge kinderen leren om vragen aan God te stellen. Kinderen nemen in het christelijke gezin een hele andere positie in dan mensen die in de heidense wereld met het evangelie geconfronteerd worden en als volwassen mensen tot een persoonlijke keuze moeten komen. Voor kinderen gelden vaak andere maatstaven. Door nadruk op individualisme wordt het grote verband van het volk van God en Zijn verbond niet meer gezien. Je kinderen behandel je als christenen totdat het tegendeel blijkt, maar dan moet je ze wel eerst gedoopt hebben.”

Bron: cvandaag – 160224

____________________________________________________________________________________________________