Diverse Onderwerpen

‘Dertig dagen zonder klagen’

Inleiding

In Vlaanderen startte begin 2018 een nieuwe actie: ‘30 dagen zonder klagen’. In de drukte van de overgang naar het nieuwe jaar hebt u de aankondiging van deze actie misschien gemist, maar vanaf maandag 15 januari 2018 kon u deze actie uitproberen, waarbij deelnemers op een positieve instelling moesten focussen. Een actie die bovendien de steun kreeg van Vlaams minister van Welzijn, Jo Vandeurzen (CD&V).

‘Onze vrij negatieve standaardinstelling kunnen we met een actie van dertig dagen veranderen in een meer positieve instelling’, zegt initiatiefneemster Greet Van Hecke. ‘Sinds er 15 jaar geleden een nieuwe wind door de psychologie begon te waaien, namelijk die van de positieve psychologie, is er heel veel onderzoek rond positiviteit gedaan’, zegt Van Hecke. ‘Daaruit blijkt dat we ervoor kunnen zorgen dat bepaalde linken in ons brein anders gelegd worden, zodat we niet automatisch het negatieve maar wel het positieve zouden zien. Ook Martin Seligman, voortrekker van de positieve psychologie, heeft daar al veel onderzoek naar gedaan: zo zou het goed zijn voor ons succes, onze gezondheid en onze relaties.’

Als we geloven dat we in de eindtijd leven, weten we dat ‘de mensen zullen zelfzuchtig zijn, geldzuchtig, grootsprekers, hoogmoedigen, lasteraars, de ouders ongehoorzaam, ondankbaar, onheilig, liefdeloos, onverzoenlijk, kwaadsprekend, onbeheerst, ruw, zonder liefde tot het goede, verraders, roekeloos, opgeblazen, meer liefhebbers van genot dan liefhebbers van God’ (2Tim.3:1-3). Hoe staan wij, als christenen, in deze wereld? Zij wij anders dan de mensen zoals door Paulus beschreven? Zijn wij geheel anders (Ef.4:20)? Het is goed daarover eens na te denken. Klagen wij ook? En zo ja, zou het dan voor ons ook niet beter zijn om meer naar de positieve dingen te zien dan naar de negatieve, en in plaats van te klagen God te danken voor alles wat we in Christus Jezus hebben ontvangen?

Graaicultuur

‘Wie geld liefheeft, wordt van geld niet verzadigd, noch wie rijkdom liefheeft, van inkomsten’ (Pred.5:9).

Met ‘graaicultuur’ wordt een cultuur bedoeld waarin inhaligheid en hebzucht een belangrijke rol spelen. Door de graaicultuur bij de grote banken is de kredietcrisis ontstaan. Het ligt in de aard van de mens om steeds meer te willen bezitten en niet het minst geld! Een bekende Vlaamse politicus heeft gezegd: ‘Geld is voor mij heel belangrijk!’. Dat geldt echter niet alleen voor hem maar ook voor veel andere mensen. Ook de christen is daarvoor niet immuun; het is van alle tijden. Het is opmerkelijk hoe veel en hoe vaak de Bijbel ons voor de invloed van geld waarschuwt. In de gelijkenis van de zaaier verwijst de Heer Jezus naar ’het bedrieglijke van de rijkdom en de begeerte’ (Mark.4:19). De apostel Paulus volgt de Heer daarin, want, schreef hij aan Timotheüs: ‘Wie rijk willen worden, vallen in verzoeking en in een strik en in vele onverstandige schadelijke begeerten, die de mensen doen wegzinken in verderf en ondergang. Want de geldzucht is een wortel van alle kwaad. Door daarnaar te streven zijn sommigen van het geloof afgedwaald en hebben zich met vele smarten doorboord’ (1Tim.6:10). En wij, gelovigen, worden opgeroepen om deze dingen te ontvluchten (vs.11). Hebzucht wordt omschreven als een sterke drang om veel voor jezelf te willen hebben en die drang geldt zeker voor geld! Paulus noemt de hebzucht ‘afgodendienst’ en dat is toch wel ernstig! ‘Met geld kan je veel dingen kopen, maar je moet oppassen dat je de dingen die je niet met geld kan kopen niet verliest! In de brief aan de Hebreeën worden we dan ook ertoe opgeroepen dat onze wandel zonder geldzucht zou zijn en dat we tevreden zouden zijn met wat we hebben, want Hij heeft Zelf gezegd: Ik zal u geenszins begeven en u geenszins verlaten (Hebr.13:5). ‘Daarom moeten we niet bezorgd zijn, door te zeggen: wat zullen wij eten, of wat zullen wij drinken, of waarmee zullen wij ons kleden? Want naar al deze dingen zoeken de volken; want uw hemelse Vader weet dat u al deze dingen nodig hebt. Zoekt echter eerst het koninkrijk van God en zijn gerechtigheid, en al deze dingen zullen u erbij gegeven worden. Weest dan niet bezorgd voor morgen; want morgen zal voor zichzelf bezorgd zijn; voor elke dag is zijn eigen kwaad genoeg’ (Mat.6:31-34). En dat brengt ons bij ons volgende onderwerp: tevredenheid.

 Wees tevreden

‘Hebben wij echter voedsel en kleding, dan zullen wij daarmee tevreden zijn’ (1Tim.6:8).

 Tevredenheid wordt wel gedefinieerd als een gevoel dat je hebt als alles is zoals je het wenst. Daar zou de apostel Paulus het niet mee eens zijn geweest toen hij in Rome in de gevangenis zat. Dat was geen verblijf dat hij had gewenst, maar hij had geleerd tevreden te zijn in en met de omstandigheden waarin hij toen verkeerde en had zelfs het voordeel ervan ontdekt, namelijk dat het tot bevordering van het evangelie had gediend’ (Fil.1:12vv.). Tijdens mijn vele reizen in het buitenland heb ik veel gelovigen ontmoet die in grote armoede verkeerden, en terwijl ze in mijn ogen alle aanleiding hadden om te klagen, heb ik daar nooit iets van vernomen. Ze hadden geleerd tevreden te zijn! Daarin zijn zij tot voorbeelden voor ons, want hoe anders is dat in onze wereld, waar ondanks alle overvloed enorm geklaagd wordt en de mensen vaak ontevreden zijn. Een andere definitie van tevredenheid is dat het een gemoedstoestand is waarbij het individu niet méér verlangt dan er reeds aanwezig is. Deze definitie past meer op de situatie van een christen.

Voedsel en kleding, is het wel het minimum waarmee een gelovige tevreden mee moet zijn? Overdrijft de apostel daarmee niet? Ik geloof het niet, want als u zich een klein beetje verdiept in de tijd waarin hij dat geschreven heeft, zult u het wel begrijpen. De eerste brief aan Timotheüs is geschreven ongeveer tussen de jaren 61 – 66, dus in de tijd dat keizer Nero de gelovigen onbarmhartig vervolgde. Ook de brief aan de Hebreeën werd vermoedelijk in diezelfde periode geschreven, waarin de vervolgde gelovigen ‘de roof van hun bezittingen met blijdschap aanvaarden’ (Hebr.10:34). De brief die Paulus aan de gelovigen in Rome schreef, zal voor hen dan ook wel van grote betekenis zijn geweest tijdens de vervolgingen onder Nero. ‘Wie zal ons scheiden van de liefde van Christus? Verdrukking, benauwdheid, vervolging, honger, naaktheid, gevaar, of zwaard? – zoals geschreven staat: ‘Om U worden wij de hele dag gedood; wij zijn geacht als slachtschapen’. – Maar in dit alles zijn wij meer dan overwinnaars door Hem die ons heeft liefgehad. Want ik ben verzekerd dat dood noch leven, noch engelen, noch overheden, noch tegenwoordige noch toekomstige dingen, noch hoogte, noch diepte, noch enig ander schepsel ons zal kunnen scheiden van de liefde van God, die is in Christus Jezus, onze Heer’ (Rom.8:35-39). Met dat in gedachten kunnen we ons afvragen: Hoe zouden wij nog durven te klagen?

Niet graaien, maar zaaien!

‘Er zijn er, die uitstrooien en toch nog meer verkrijgen; terwijl anderen meer inhouden dan recht is en toch gebrek lijden’ (Spr.11:24).

In zijn toespraak tot de oudsten van de gemeente te Efeze, heeft de apostel Paulus de woorden van de Here Jezus aangehaald die we niet in de Evangeliën vinden en die we volgens hem in herinnering moeten houden, namelijk: ‘Het is zaliger te geven dan te ontvangen’ (Hand.20:35). Dat is precies het tegenovergestelde van graaien! ‘Hij die rijk was, is arm geworden’ (2Kor.8:9).

Het gaat niet over onze geestelijke zegeningen, daarin zijn we allemaal gelijkelijk rijk, maar over de financiële welvaart, daarin kunnen we verschillen. Geld op zich is neutraal en naast de vele nadelen zijn er ook voordelen, ook voor gelovigen. ‘Beveel de rijken in de tegenwoordige eeuw, niet hoogmoedig te zijn en hun hoop niet gevestigd te houden op de onzekerheid van de rijkdom, maar op God die ons rijkelijk geeft om te genieten, om goed te doen, rijk te zijn in goede werken, vrijgevig en mededeelzaam, om voor zichzelf een goed fundament te leggen voor de toekomst, opdat zij het werkelijke leven grijpen’ (1Tim.9:17).

Hier komt het rentmeesterschap om de hoek kijken. Hoe gaan we om met de goederen, geestelijke (Mat.25:14-30) en materiële, die God u en mij heeft toevertrouwd? Stoppen wij ze in de grond of investeren wij ze in Gods koninkrijk? Paulus noemt het geven voor de behoeften van de heiligen een ‘dienst aan de heiligen’. En in verband daarmee schrijft hij: ‘Wie spaarzaam zaait, zal ook spaarzaam maaien; en wie rijkelijk zaait, zal ook rijkelijk maaien. Laat ieder geven naardat  hij zich in zijn hart heeft voorgenomen; niet met tegenzin of uit dwang, want God heeft een blijmoedige gever lief’ (2Kor.9:6-7). De mogelijkheden om te investeren zijn te veel om op te noemen. Zo kun je financieel bijdragen in de ondersteuning van hen die uitgaan voor Gods Woord (1Kor.9:14; Fil.4:15), van de behoeftigen (2Kor.9:12), of van de gemeente, die het weer op haar beurt kan besteden aan bijvoorbeeld de weduwen (1Tim.5:14-16). Om kort te gaan: ‘Laten wij niet moedeloos worden in goeddoen, want te gelegener tijd zullen wij oogsten, als wij niet verslappen. Laten wij dus, wanneer wij gelegenheid hebben, goeddoen aan allen, maar het meest aan de huisgenoten van het geloof’ en God zal u rijkelijk zegenen! (Gal.6:9-10). We kunnen niet God dienen en de Mammon (een Aramees woord voor rijkdom, geld), maar we kunnen God wel dienen met de Mammon!

Tel uw zegeningen

 ‘Gezegend zij de God en Vader van onze Heer Jezus Christus, die ons gezegend heeft met alle geestelijke zegening in de hemelse gewesten in Christus’ (Ef.1:3).

Klagen komt voort uit een vermeend gemis, maar wanneer we werkelijk beseffen hoe rijk wij in Christus zijn, zullen we nooit meer klagen, wat we ook missen en wat de omstandigheden ook zijn. Mozes moet wel een groot inzicht hebben gehad in Wie de Christus zou zijn. Toen hij een keuze moest maken tussen de schatten van Egypte en de smaad van Christus, gaf hij aan deze laatste de voorkeur omdat hij de smaad van Christus grotere rijkdom achtte (Hebr.11:26). Veel gelovigen weten niet hoe rijk ze zijn, omdat ze niet op de hoogte zijn van de rijkdom die in Christus te vinden is. Zou dat komen doordat we niet bezig zijn met de dingen die Boven zijn? Want: ‘In Christus immers, zijn al de schatten van de wijsheid en kennis verborgen’ (Kol.2:3). Wij die arm waren, zijn rijk geworden door Hem die ons liefheeft (2Kor.8:9).

Waaruit bestaat onze rijkdom dan? Nee, niet zozeer uit materiële zaken, hoewel we daar ook dankbaar voor mogen zijn, maar meer specifiek uit geestelijke zegeningen. Bijvoorbeeld onze uitverkiezing van vóór de grondlegging der wereld, het zoonschap waartoe we bestemd zijn, de begenadiging in de Geliefde, de verlossing door zijn bloed, de vergeving van de overtredingen naar de rijkdom van zijn genade, dat we erfgenamen in Christus zijn geworden, dat we zijn verzegeld met de heilige Geest tot het moment van onze verlossing en, ten slotte, dat we het eeuwige leven dat ons beloofd is door Christus, zullen beërven (Ef.1). Dat alles overziende, is alles wat deze wereld te bieden heeft niets in vergelijking met wat ons te wachten staat. Dan begrijpen we ook de vermaning van de Heer Jezus ‘geen schatten op de aarde te verzamelen, maar schatten in de hemel’ (Mat.6:19).

Ten slotte

Het is mij niet bekend of de actie ‘Dertig dagen zonder klagen’ succes heeft gehad; ik denk het niet, want ik hoor de mensen nog steeds klagen. En dat was ook wel te verwachten, want tevredenheid is een zaak van het hart en zolang dat niet veranderd is, komt er geen verbetering in de houding van de mensen. Maar hoe is het met ons? Hopelijk bent u na het lezen van dit artikel tot het besef gekomen dat u geen reden hebt om te klagen, maar eerder reden tot dankbaarheid. Dan heb ik (of beter God) met het schrijven van dit artikel mijn doel bereikt! Daarom: ‘laat de vrede van God heersen in uw harten, waartoe u ook in één lichaam geroepen bent; en wees dankbaar’ (Kol.3:15). Dus geen: ‘Dertig dagen zonder klagen’ maar ‘Alle dagen zonder klagen!’

_________________________________________________________________________________________________________________________________________