Dogmatiek

Inleiding in de Typologie

Inleiding
De bedoeling van deze rubriek is om op een eenvoudige manier proberen duidelijk te maken wat een type is en om aan te geven hoe men daar een bepaalde betekenis aangeeft. Vaak hoor je in toespraken zeggen ‘vuur is een beeld van Gods oordeel’ of ‘Mozes is een type van Christus’ of ‘de vijgenboom is een beeld van Israël’ enzovoort. Vaak zegt men het zonder te verklaren hoe men tot die conclusie komt. Hieraan wil deze rubriek tegemoet komen. Het zal niet volledig zijn, maar geleidelijk aan, zonder een bepaalde volgorde aan te houden, zal ik objecten en subjecten die als type naar voren gebracht worden, proberen te verklaren.

Typologie, of leer van de typen wil zeggen voorafschaduwingen van latere geestelijke werkelijkheden. Omdat over het gebruik van de typologie veel discussie bestaat dienen we er verantwoord mee om te gaan. We moeten leren onderscheiden welk voorwerp of persoon door de Heilige Geest gebruikt wordt als een type. De meest veilige manier om een voorwerp of persoon als een type te bestempelen is wanneer de Schrift ze zo noemt. Bijvoorbeeld: wanneer de apostel Paulus schreef in 1 Korintiërs 10:4, ‘Want zij dronken uit een geestelijke steenrots die volgde; de steenrots nu was Christus’, weten we met zekerheid dat de geestelijke rots een type van Christus is. Wanneer we in Mattheüs 13:47 lezen van ‘goede en bedorven vissen’, weten we dat deze vissen typen zijn hoewel de Schrift het niet expliciet zegt. Deze woorden komen voor in een gelijkenis en willen ons een les leren. Het is dan ook nodig te ontdekken wat zij representeren en ook wat het ‘net’ betekend.
Wanneer we lezen over de Rode Zee of de Jordaan, weten dat dit types zijn alleen al omdat het ons zoveel interessante lessen leert. Maar ook al komen we tot het besluit dat iets een type is, dan moeten we nog altijd achter de betekenis zien te komen. Daar moeten we voorzichtig mee omgaan. Wat maakt iets tot een type?
1. Er is gelijkenis in de wijze waarin zaken voorkomen te ontdekken, zoals ‘wolken’ en ‘stof’’ (Nah.1:3).
(2) Er is overeenkomst in activiteit bijvoorbeeld in ‘de luipaard’ en ‘Alexander de Grote’ (Dan.7:6).
(3) Er is overeenkomst in uitwerking, zoals ‘regen en sneeuw’ en ‘het Woord van God’ (Jes.55:10).
(4) Er is overeenkomst in verwantschap zoals, ‘verpleegster’ en ‘Paulus’ (1Thes.2:7).
(5) Er is overeenkomst in waarde zoals, ‘goud’ en ‘de Heer Jezus’ (Jes.13:12).
(6) Er is overeenkomst in positie zoals, ‘hoofd’ en ‘Israël’ (Deut.28:13).
(7) Er is overeenkomst in karakter zoals, ‘de spin’ en ‘de zondaar’ (Spr.30:28).

Enkele suggesties bij studie van de types
1. Denk eens aan tegenovergestelde van wat wordt overwogen, bijvoorbeeld ‘de gouden stad’ (Op.21:8) en ‘de vergulde stad’ (Op.18:16); de leeuw (Op.5:5) en het lam (Op.5:6); de vrouw gekleed in rood (Op.17:4) en de vrouw gekleed in wit (Op.19:8).
2. Let op de tegenstellingen: grote Goliath en kleine David; Jozef in het Oude Testament en de Heer Jezus; de rivier in Ezechiël 47 en die in Johannes 7.
3. Let op de verschillende manieren waarop het type voorkomt om erachter te komen hoe het wordt gebruikt.
4. Ga na of het type ook ergens anders in de Schrift gebruikt wordt.
5. Overweeg de kenmerken van het type zoals bijvoorbeeld bij de zee met zijn weidsheid, diepte, rusteloosheid, de golven, scheepvaart enz.
6. Denk aan het onderwijs die te vinden is in het type van de bladeren in Jesaja 64:6, hoe ze afvallen, hoe ze onthullen wat voor een boom het is.

Regelmatig wordt een onderwerp op verschillende manier als een type gezien door meerdere onderzoekers, wat een bevestiging is van de juistheid van het type. Mozes gebruikte de rots als een type van Christus in Numeri 20:8. David gebruikt de rots als een type van Christus in Psalm 18:2. Jesaja doet hetzelfde in Jesaja 32:2. De Heer Jezus verwijst ook naar Zichzelf als de Rots waarop de Gemeente gebouwd is in Mattheüs 16:18.
Biliam gebruikt bomen die het volk Israël representeren in Numeri 24:6. David maakt gebruik van een boom om een godvruchtige man te beschrijven in Psalm 1. Jeremia volgt hetzelfde beeld in Jeremia 17:8. Daniël gebruikt een boom om de koning te presenteren in Daniël 4:10.
Hij ontving deze boodschap van God. Jesaja gebruikt hetzelfde type voor de eunuch in Jesaja 56:3. Jezus gebruikte de boom als een type van het volk Israël in Lukas 13:6.
We moeten wel oppassen dat we niet alles een betekenis kunnen geven, of verklaren als een type. Iemand beweerde dat ‘het veelkleurige kleed van Jozef’ een type was van de perfecte zondeloosheid. Dit was een vergelijking die op geen enkele wijzen door de Schrift werd ondersteund.
Zuurdeeg bijvoorbeeld, wordt vaak gezien als een type van het Evangelie, wat het uiteraard niet kan zijn. Daar waar zuurdeeg in de Schrift wordt vermeld is het altijd een beeld van het kwaad, het verkeerde dat weggedaan moet worden.

Het is dan ook aangeraden bij het gebruik van typologie jezelf een aantal vragen te stellen om zeker te zijn van het juiste gebruik ervan.
1. Hoe wordt dit object of subject voor het eerst gebruikt in de Bijbel? Welke betekenis heeft het in die eerste vermelding?
2. Naar wat verwijst het betreffende object of subject in de laatst voorkomende vermelding?
3. Wat zijn de kenmerken van dit object of subject dat het kan dienen als een type? Christus wordt vergeleken met een leeuw in Openbaring 5. In Jesaja 53, wordt Christus vergeleken met een lam. Wanneer we kenmerken van deze twee dieren nader bekijken dan zal de gelijkenis wel duidelijk worden. Dit zou men altijd moeten doen.
4. Types zouden moeten worden gegroepeerd naar wat ze representeren. Er zijn type van Christus, Israël, de volken, de Christen of gelovige, de hypocrieten, de arbeider, de ziel, Satan en ga zo maar door.
5. Types zouden ook gegroepeerd kunnen worden naar hun kenmerken. Er zijn types uit de minerale wereld, het dierenrijk, de plantenwereld, het geestelijk koninkrijk, het gezin, menselijke activiteiten enz.
______________________________________________________________________________________________________________________________