De eerste vraag die meestal gesteld wordt bij het lezen of bespreken van dit Bijbelgedeelte is: ‘Als Jezus, die zonder zonde was, niet kon zondigen waarom dan deze beproeving, dan stond de uitkomst toch al van tevoren vast?’ Deze vraag brengt ons direct al tot de volgende vraag: ‘Wie is toch Deze, dat ook de wind en de zee Hem gehoorzamen zijn?’ (Mark.4:41). Deze vraag is door mij beantwoordt in de artikelen opgenomen in de rubriek: Christologie van mijn website, nu willen we ingaan op de vraag hoe de Heer Jezus zich in tijden van beproeving als Mens handhaafde tegenover de aanvallen van de satan? Maar hoe zit het dan met de verzoeking is er dan een andere reden waarom de verzoeking plaatsvond? Er zijn twee redenen aan te wijzen waarom deze verzoeking niet plaatsvond: (1) De Heer Jezus werd niet in deze verzoeking geleid om aan zijn Vader te tonen welke instelling Hij bezat, de Vader had daar al getuigenis van gegeven door Hem aan te duiden als de Zoon in Wie Hij al zijn welbehagen had (3:22). (2) Ook werd Hij niet door satan verzocht als een gelegenheid om hem te verslaan, want satan wilde wellicht zo’n confrontatie niet eens aan, omdat hij ‘wist’ wie de Heer Jezus was en dat Hij in staat zou zijn om elke aanval af te slaan. Het ‘als U Gods Zoon bent’ (Mat.4:3, 6,) dient dan ook gelezen te worden als ‘omdat ik weet dat U Gods Zoon bent.’ Het is geen veronderstelling maar een bevestiging. Ik denk dat de praktische les die hierin ligt, en indien door ons toegepast, hoe wij ons in tijden van beproeving zijn? De Heer Jezus werd verzocht omdat Hij persoonlijk zou ervaren wat het betekende om door verzoekingen te gaan, zodat Hij ons kan bijstaan en om ons te laten zien hoe ook wij de boze kunnen overwinnen. De nadruk in dit gedeelte ligt op het gebruik van het Woord van God gebruikt door de Heer Jezus en de leiding door de Heilige Geest. We willen in dit artikel een aantal onderwerpen behandelen die onze aandacht vragen en omdat ze voor ons bepalend zijn hoe wij met omgaan met verzoekingen.
De realiteit van verzoekingen
Het is niet zo dat de Heer Jezus veertig dagen verzocht werd door de duivel, maar ‘nadat Hij veertig dagen en veertig nachten had gevast, kreeg Hij tenslotte honger. En toen kwam de verzoeker …’ (Mat.4:2). De eerste mens, Adam werd op de proef gesteld in een prachtige tuin en faalde, maar de Laatste Adam (1Kor.15:45) overwon in een woestijn. Het ontkennen dat ons beproevingen of verzoekingen kunnen overkomen geeft een verkeerd beeld van het christelijke geloof. De hele Bijbel getuigt ervan dat we door ‘lijden tot heerlijkheid’ zullen komen, zoals ook de Heer Jezus (Luk.24:26). Voor zij die niet overtuigd zijn raad ik aan Hebreeën 11:32-38 eens te lezen. Met de verzoekingen en beproevingen waarmee wij geconfronteerd worden heeft God een doel en mede om die reden maken ze deel uit van Gods ‘school’ (Jak.1; Hebr.12:10). Immers ‘het lijden van de tegenwoordige tijd is niet waard te vergeleken te worden met de toekomstige heerlijkheid die aan ons geopenbaard zal worden’ (Rom.8:18). De verzoekingen waaraan de Heer Jezus bloot kwam te staan waren (1) lichamelijke noden en verlangens, (2) bezittingen en macht en (3) trots of hoogmoed. Vergelijk dat eens met wat in 1 Johannes 2:15-16 vermeld staat. Wel dienen wel we onderscheid te maken tussen beproevingen en verzoekingen. In het kort zou je kunnen zeggen dat beproevingen kunnen dienen om de gelovige te heiligen (1Petr.1:6-9); te voorkomen dat ze zouden zondigen (2Kor.12:7), het beproeven van ons geloof (Gen.22:1) of nadat we gezondigd hebben (Jak.5:16). Deze beproevingen hebben tot doel om je een betere gelovige te maken, geen bittere! Beproevingen kunnen verzoekingen worden als je ze niet verdraagt, eronder bezwijkt of afwijst. Lees in dit verband aandachtig Jakobus hoofdstuk 1 en de brief aan de Hebreeën hoofdstuk 12.
De realiteit van het bestaan van de duivel
Een andere realiteit is het bestaan van de duivel, die geen idee is maar een werkelijke persoon. Een gevallen engel die een leger demonen tot zijn beschikking heeft (Ez.28; Jes.14). De Heer Jezus zegt van hem dat hij ‘een mensenmoordenaar vanaf het begin en een leugenaar en de vader ervan is’ (Joh.8:44). Zoals tijdens de verzoeking in de woestijn alsook nu is hij er altijd op uit om ons te doen twijfelen aan de trouw van God. Van het eerste boek van de Bijbel, Genesis tot het laatste, de Openbaring zien we de duivel zich profileren als de grote tegenstander van God. We weten dat Christus hem aan het kruis heeft overwonnen (Kol.2:15), maar tot zijn definitief oordeel daar is (Op.20:10), is hij de overste van deze wereld (Joh.14:30; 16:11) en zal hij alles in het werk stellen om het werk van God te dwarsbomen. Het is veelzeggend dat de naam satan, tegenstander betekent. Zo zien we hem al als aanklager bij Job, in het boek Zacharia als aanklager van de hogepriester Jozua (Zach.3:1-3) en in het boek Openbaring als de ‘aanklager van onze broeders’ (Op.12:10). In zijn tegenstand doet hij zich voor als een ‘engel van het licht’ (2Kor.11:15) en als een ‘brullende leeuw’ (2Petr.5:8). Voor die twee verschillende gestalten waarschuwde de apostel Paulus al in zijn rede tot de oudsten van de gemeente van Efeze. ‘Ik weet, dat na mijn vertrek wrede wolven bij u zullen binnenkomen, die de kudde niet sparen, en uit uzelf zullen mannen opstaan, die verdraaide dingen spreken om de discipelen achter zich aan te trekken’ (Hand.20:29-30). De kerkgeschiedenis bewijst dat dit geen loze waarschuwingen zijn geweest! In het boek Openbaring zien we de duivel, neergeworpen op aarde met grote grimmigheid omdat hij weet dat hem nog weinig tijd rest (Op.12:12).
De realiteit van de kracht van het Woord
In de verslaggeving van de verzoeking in de woestijn ontdekken we niet alleen de tactiek die de duivel gebruikt om ons te verzoeken, maar ook hoe en waardoor wij die aanval kunnen overwinnen. We beschikken immers over dezelfde ‘wapens’ waarover de Heer Jezus beschikte: (1) Gebed (Luk.3:22), (2) de liefde van de Vader (3:23), (3) de aanwezigheid van de Heilige Geest (4:1), (4) het Woord van God (‘er staat geschreven’) en ‘last but not least’ (5) hebben wij Iemand die voor ons bidt! (Rom.8:34; Hebr.4:2:16; 4:14-16). De Bijbel wordt in Efeze 6:17 ‘het zwaard van de Geest’ genoemd. Dit ‘wapen’ wordt door de Heer Jezus drie keer toegepast door een tekst uit het Oude Testament aan te halen, en wel uit het boek Deuteronomium 8:3, 6:13 en 16. Hoewel de Bijbel nog altijd tot de meest verkochte boeken in de wereld mag worden gerekend, betwijfel ik of het ook tot de meest gelezen boeken behoort. Maar alleen het lezen, dat op zich natuurlijk goed is, is niet voldoende om een overwinnend christelijk leven te kunnen leiden. Je dient het Woord toe te passen in je leven! De Heer Jezus vergeleek Schrift met Schrift om tot een uitgebalanceerde conclusie te kunnen komen. ‘De Schrift kan niet gebroken worden’ (Joh.10:25). Als je teksten uit zijn context isoleert, of gedeelten isoleert van het geheel van de Heilige Schrift, kan je met beroep op de Bijbel bijna alles bewijzen. Elke valse of verkeerde leer beroept zich immers op de Bijbel. De vraag is dus: kennen wij de Bijbel, bestuderen wij de Bijbel (ieder op zijn niveau), en bovenal passen wij de Bijbel toe in ons leven? De Heer Jezus sprak tegen de Sadduceeën: ‘U dwaalt, daar U de Schriften niet kent, noch de kracht van God’ (Mat.22:29). Woord en Geest gaan samen; immers het Woord is het zwaard van de Geest!
De realiteit van de Heilige Geest
Helaas zijn veel gelovigen zich niet bewust van de aanwezigheid van de inwonende Heilige Geest, eenmaal ze tot geloof gekomen zijn, zoals de eerste gelovigen in de stad Efeze. ‘En het gebeurde toen Apollos in Korinthe was, dat Paulus, die de hoger gelegen delen van het land doorgetrokken was, in Efeze kwam. Hij trof daar enige discipelen aan en zei tegen hen: ‘Hebt u de Heilige Geest ontvangen, toen u tot geloof kwam? En zij zeiden tegen hem: Wij hebben niet eens gehoord, dat er een Heilige Geest is’ (Hand19:2). Dat niet weten van het ontvangen van de Heilige Geest is wel te verstaan omdat ze allen de doop van Johannes kenden het volledige onderwijs hadden ze tot op de komst van de apostel Paulus nog niet ontvangen. Ook in wat de apostel Paulus aan de gelovigen te Korinthe schrijft blijkt ook een tekort aan kennis van de Heilige Geest. ‘Of weet u niet, dat uw lichaam de tempel is van de Heilige Geest die in u is, die u van God hebt, en dat u niet van uzelf bent? Want u bent voor een prijs gekocht, verheerlijk dan God in uw lichaam! (1Kor.6:19-20). Die kennis weten en ze toepassen in ons leven kan een totale ommekeer in uw leven als gelovige teweegbrengen. Dus laat die tekst eens goed om u inwerken! Eenmaal bekend met de aanwezigheid van de Heilige Geest en er vervuld door zijn (Ef.5:18), geeft je het vermogen om te kunnen zeggen: ‘Ik vermag alles door Hem die mij kracht geeft’ (Fil.4:13). Die kracht heb je ook nodig om stand te houden tegen de listen van de duivel. Dus die kracht die de Heilige Geest wil uitoefenen in uw en mijn leven kan eerst maar plaatsvinden als we Hem toelaten. ‘Hij moet meer, maar ik minder worden’ (Joh.3:30). Het vervuld zijn met Gods Geest is niet iets heel zweverig, emotioneel of ‘uit je bol gaan’, nee de kentekenen daarvan zijn een nuchter en stabiel en overwinnend geestelijk leven ter ere van God.
Tenslotte
‘Lessen uit de verzoeking in de woestijn’ is de titel bovenaan dit artikel, en ja, de wereld is een woestijn voor de gelovige die hem of haar niets te bieden heeft. De gelovige wordt gezien als een vreemdeling en bijwoner op aarde die verlangt naar een beter en hemels vaderland (Heb.11:13-16). Ik mag hopen dat u deze lessen ter harte neemt opdat u eenmaal als ‘overwinnaar’ het koninkrijk van God mag binnengaan.
