'In hoofdzaken eenheid, in bijzaken verdraagzaamheid en in alles de liefde'
Wat buigt u zich neer, mijn ziel, en wat bent u onrustig in mij? Hoop op God, want ik zal Hem weer loven; Hij is de volkomen verlossing van mijn aangezicht en mijn God.
Door Paulus in Efeze achtergelaten, ontmoetten Priscilla en Aquila een begaafd spreker genaamd Apollos, die een grote passie voor Christus had, maar een onvolledige kennis van het evangelie. Ze legden hem de Schrift nauwkeuriger uit en stuurden hem naar Achaje, waar hij krachtig door God werd gebruikt. Deze kleine investering in één leven door Priscilla en Aquila resulteerde in een grote eeuwige opbrengst!
Inleiding
Onderschat nooit de gave die God je gegeven heeft, hoe klein en onbeduidend hij in je eigen ogen ook mag zijn! Het is wonderlijk hoe God de wegen van gelovigen doet kruisen, althans ik ga ervan uit dat de ontmoeting van Apollos met Priscilla en Aquila door God was gepland. Als u het leven van Priscilla en Aquila nagaat, dan zult u zien dat ze altijd op tijd aanwezig waren, waar ze God konden dienen! Laten we maar eens kijken hoe dit echtpaar in Efeze terecht was gekomen. Toen de apostel Paulus tijdens zijn tweede zendingsreis de stad Korinthe bezocht, kwam hij in aanraking met hen. Juist op tijd, want onlangs waren zij vanuit Rome in Korinthe gekomen, omdat Claudius bevolen had dat alle Joden uit Rome moesten vertrekken. (Hand.18:2) Nu hadden ze gelegenheid gastvrijheid te betonen aan de apostel Paulus. Na een verblijf van een jaar en zes maanden (Hand.18:11) gingen ze samen met Paulus naar Efeze, waar de apostel ze achterliet (Hand.18:19), juist op tijd om Apollos te ontmoeten! Zo hebben zij, door gastvrijheid te verlenen, zich op een geweldige manier ingezet voor het evangelie en zijn daardoor medewerkers van de waarheid geworden. (3Joh.:5-8)
Apollos
Apollos onderwees met grote ijver! (18:25) Hoe kunnen we die ijver die Apollos had, tot ons eigendom maken? De sleutel is door overtuiging. Wanneer overtuigingen zich van ons hoofd naar ons hart verplaatsen, wanneer we overweldigd worden door de waarheid en we er in onze ziel van overtuigd raken dat iets waar is, en dat het ertoe doet, dan kan het niet anders of we worden enthousiast. We willen geen pleidooi voeren om te proberen gevoelens op te roepen of op een emotioneel hoogtepunt te gaan leven. Maar het is wel een waarschuwing voor ons om onze geestelijke temperatuur in de gaten te houden. (2Kor.13:5) De dingen die we doen moeten onze passie voor God vergroten en we moeten dingen vermijden die ons geestelijk enthousiasme kunnen ondermijnen. Als we niet aanbidden of getuigen, als we God niet meer ervaren of geen tijd doorbrengen met onze relatie met Christus en andere gelovigen, kunnen we heel gemakkelijk stagneren en koud worden. We willen toch allemaal zo’n gedreven man of vrouw zijn zoals Apollos was? Of we nu voor kinderen spreken of voor de gemeente, in het openbaar of thuis, als vrouw of als man, dan moeten we dat bezitten wat Apollos had en verkrijgen wat hij niet had!
Wat Apollos wel bezat
Apollos was welsprekend en geleerd (18:24)
Uit Alexandrië, de op één na meest invloedrijke stad in het Romeinse Rijk, kwam een Jood genaamd Apollos (de naam is mogelijk in samentrekking van ‘Apollonius’). Apollos groeide op in de universitaire sfeer van die Egyptische stad en was zeer ontwikkeld en geschoold in filosofie en retoriek. Als jood bezat hij ook een grote kennis van het Oude Testament. Er wordt niet vermeld wat hem ertoe bracht naar Efeze te verhuizen. Maar niet iedereen heeft diezelfde capaciteiten die Apollos had, maar dat wil niet zeggen dat dat niet kan veranderen! Mozes dacht ook te klein van zichzelf en van God: ‘Och Here, ik ben geen man van het woord, noch sinds gisteren, noch sinds eergisteren, noch sinds Gij tot uw knecht gesproken hebt, want ik ben zwaar van mond en zwaar van tong. Maar de Here zei tot hem: Wie heeft de mens een mond gegeven, wie maakt stom of doof ziende of blind; ben Ik het niet, de Here? Nu dan, ga heen. Ik zal met uw mond zijn en u leren wat gij spreken moet’ (Ex.4:10-12; Luk.21:15; Deut.18:18). Wat een bemoediging waren deze woorden van de Here voor Mozes, maar dat kunnen ze ook voor u betekenen als God u roept tot zijn dienst in de verkondiging van het Woord en u zich daartoe niet bekwaam acht. Van Paulus werd door de Korinthiërs gesuggereerd dat hij een ‘onkundige in het spreken’ was (2Kor.11:6), ze zeiden over hem: ‘Zijn brieven zijn wel gewichtig en krachtig, maar zijn persoonlijk optreden is zwak en zijn spreken verachtelijk.’ (2Kor.10:10) Toch is de apostel en met hem vele andere gelovigen die het woord verkondigden, voor miljoenen mensen, gelovig en ongelovig, tot zegen geweest.
Hieronder een aantal kenmerken die we kunnen vinden bij Apollos en die voor de toekomstige prediker van veel nut kunnen zijn.
Apollos was machtig in de Schriften (vs.24)
Van Ezra lezen we ‘dat hij er zijn hart op gezet had om de wet des Heren te onderzoeken en haar te volbrengen, en om in Israël inzetting en verordening te onderwijzen.’ Ezra was geleerd in de woorden van de geboden en voorschriften des Here voor Israël (Ezra 7:10-11). Hoe is met uw kennis van de Schrift gesteld? Tot de Sadduceeën zei de Heer Jezus: ‘U dwaalt, daar u de Schriften niet kent, noch de kracht van God.’ (Mat.22:29) En van de Farizeeën zei de Heer: ‘Laat hen gaan; het zijn blinde geleiders van blinden. Als nu een blinde een blinde geleidt, zullen zij beiden in een kuil vallen.’ (Mat.15:4) En de Heer Jezus verweet zijn discipelen: ‘O, onverstandigen en tragen van hart in het geloven van alles wat de profeten hebben gesproken.’ (Luk.24:25) Dus: ‘Laat het woord van Christus rijkelijk in u wonen.’(Kol.3:16)
Apollos stond open voor opbouwende kritiek (vs.25)
Kritiek accepteren is voor niemand gemakkelijk en zeker niet voor mensen met grote gaven en kennis, zoals Apollos. Zo moest de apostel Paulus Petrus over zijn dubbele houding corrigeren in Antiochië. ‘Want voordat er enigen van Jakobus kwamen, at hij met die uit de volken, maar toe zij gekomen waren, onttrok hij zich en zonderde zich af uit vrees voor die uit de besnijdenis; en met hem huichelden ook de overige Joden, zodat zelfs Barnabas door hun huichelarij werd meegesleept. Toen zei Paulus tot Kefas (Petrus) in het bijzijn van allen: Als u, die een Jood bent, leeft als de volken en niet als de Joden, waarom dwingt u de volken naar joodse wijze te leven? (Gal.2:11-14) Staan wij open voor kritiek en zijn wij bereid ons te laten gezeggen, door medegelovigen en/of Gods Woord? ‘Ook laat uw knecht zich daardoor (de bevelen des Heren) ernstig vermanen; in het houden ervan ligt rijke beloning.’ (Ps.19:9, 12)
Apollos was vurig van Geest (vs.25)
We lezen in Romeinen 12:11: ‘Weest niet traag in de ijver, weest vurig van geest, dient de Heer.’ Paulus spoort de gelovigen in Korinthe aan ‘altijd overvloedig in het werk van de Heer te zijn.’ (1Kor.15:58) Aan de Hebreeën schrijft hij: ‘Maar wij begeren dat ieder van u tot het einde toe dezelfde ijver betoont tot de volle zekerheid van de hoop, opdat u niet traag wordt maar navolgers van hen die door geloof en geduld de beloften beërven.’ (Heb.6:11-12) Wat dienen we onder ‘vurig van geest’ te verstaan? Wet zouden het ook kunnen vertalen met: enthousiasme, geestdrift, passie. Een enthousiaste prediker van het evangelie kan een ander inspireren zodat hij een volgeling van Christus wordt. (Hand.19:8)
Apollos leerde nauwkeurig (vs.25)
Toen Paulus in de synagoge van Berea het woord van God predikte, lezen we dat ‘zij het ontvingen met alle bereidwilligheid, terwijl zij dagelijks de Schriften onderzochten of deze dingen zo waren.’ (Hand.17:11) Apollos leerde nauwkeurig de dingen betreffende Jezus, hoewel hij alleen de doop van Johannes kende. Dat gebrek aan kennis kon hem niet verweten worden, maar dat zou worden aangevuld door Priscilla en Aquila. De Heer Jezus was de kern van zijn boodschap; ‘Wij prediken Christus, de Gekruisigde!’ (1Kor.1:23) Een door de Geest geleide prediking van Gods Woord leidt tot verheerlijking van Christus. ‘Want het getuigenis van Jezus is de geest van de profetie.’ (Op.19:10)
Apollos was vrijmoedig (vs.26)
Van de eerste discipelen lezen we dat ze baden om vrijmoedigheid om het woord te spreken en toen zij allen vervuld werden met de Heilige Geest spraken zij dan ook het woord van God met vrijmoedigheid, zonder schroom. (Hand.4:29,31; 8:29; 13:46; 14:3; 19:8; 28:31) Van de Heer Jezus lezen we dat ‘al het volk aan zijn lippen hing als het Hem hoorde’, want het waren woorden van genade die over zijn lippen kwamen. (Luk.19:48, 4:22)
Apollos weerlegde de Joden (vs.28)
Aangekomen in Achaje na aanvullend onderwijs te hebben ontvangen van Priscilla en Aquila, die hem de weg van God nauwkeuriger hadden uitgelegd, weerlegde Apollos krachtig de Joden in het openbaar door uit de Schriften te bewijzen dat Jezus de Christus is. Hier openbaart zich de apologeet in Apollos. De tegenstander, of hen die dwalen dienen we terecht te wijzen met zachtmoedigheid, misschien geeft God hun bekering om de waarheid te erkennen en weer ontnuchterd te worden uit de strik van de duivel door zie zij gevangen zijn, om zijn wil te doen. (2Tim.2:23-26) Wij leven in een tijd dat de mensen de gezonde leer niet meer verdragen en zich van de waarheid afkeren (2Tim.4:3). Maar Gods woord is de waarheid, en wij zijn geroepen om te strijden voor het geloof dat eenmaal aan de heiligen is overgeleverd (Judas vs.4). ‘Alle Schrift is door God ingegeven en nuttig om te leren, te weerleggen, te verbeteren en te onderwijzen.’ (2Tim.3:16)
Wat Apollos niet bezat (vs.25)
Apollos kennis was beperkt
‘Deze was ingelicht omtrent de weg des Heren en, vurig van geest, sprak en leerde hij nauwkeurig hetgeen op Jezus betrekking had, ofschoon hij alleen wist van de doop van Johannes.’ (18:25) Na het onderwijs van Aquila en Priscilla lezen we dat Apollos vanaf toen predikte ‘dat Jezus de Christus is’. In verbinding met andere teksten uit het boek Handelingen (9:22; 17:3) mogen we concluderen dat hij onwetend was over het lijden en de opstanding van Christus. Priscilla en Aquila hebben een prachtig werk gedaan door op een passende wijze gastvrijheid te verlenen. Daardoor creëerden zij een sfeer waardoor ze met Apollos konden spreken over de weg van God. Laten we niet vergeten dat Apollos een geleerd man was en Priscilla en Aquila handwerkers. Maar wie is wijs? ‘Hij die van ieder mens wil leren.’
Tenslotte
Apollos is plots het boek Handelingen binnen komen ‘wandelen’ maar daarna horen we niets meer van hem, maar doordat deze korte ontmoeting is Efeze tot stand is gekomen kunnen we nog altijd van hem leren.